Hipertansiyon Hastalığına Teşhis Koymak İçin Hangi Testler Yapılır?

Hipertansiyon sorunun teşhis edilmesi için öncelikli olarak klinik şekilde muayene yapılır. Bu muayene sonrasında uzman tarafından hastanın bazı testleri yaptırması gerekmektedir.

Hipertansiyon Tanısı İçin Testler

Yüksek tansiyon olarak da bilinen hipertansiyon kalpte ek gerilme oluşturan kalıcı bir tansiyon yükselmesidir. Zaman içinde kalbe verdiği zarar kadar böbreklere, beyine, gözlere gibi diğer organlara da ciddi hasar verebilir.  Ciddi zararların önüne geçmek ve hipertansiyonu dengede tutmak için tanı koyulması gerekir. Tanı kapsamında yapılacak testler belli nedenlerden dolayı uygulanır.

• Yüksek tansiyonu tarama yapmak ve teşhis etmek
• Altta yatan bir tıbbi durum olup olmadığını belirlemek
• Böbrekler gibi vücut organlarının genel durumunu değerlendirmek, ilaç tedavilerinin başlamadan önce organ sağlığının bir temelini oluşturmak
• Hipertansiyon genel olarak kontrolünü ve organ durumunu zamanla izlemek

Kan basıncı ölçümü

Kan basıncı bir manşet, ampul ve milimetre cıvayı içinde barındıran, basıncı okuyan bir basınç düğmesini içeren cihaz olan stetoskop ile kan basıncı manşeti kullanılarak ölçülür. Bu durumu ölçmek için kullanılan farklı bir uygulama da bireyin zamanla kan basıncını değerlendirmesi için gün boyunca düzenli aralıklarla kan basıncını izlemekte olan ve kaydeden bir cihaz takmasıdır. Bu uygulama ile yapılacak olan teşhis işlemi esnasında özellikle yardımcı olacaktır.

Laboratuvar testleri

Laboratuvar testleri hipertansiyon için tanısal değildir ama testler sık şekilde yüksek tansiyona neden olabilecek veya yüksek tansiyonu oluşturan koşulları saptamak ile organ işlevini zaman içinde değerlendirme adına uzman doktor tarafından istenir.

Uzman doktor tarafından istenen laboratuvar tetkikleri aşağıdakileri içerir;

• İdrar tahlili, idrar proteini; böbrek fonksiyonlarının değerlendirilmesine yardımcı olur ve destek sağlar.
•  Böbrek disfonksiyonunu öğrenmek, izlemek veya ilaçların böbrek üzerindeki etkisini izlemek için idrar albümini (mikro albümin) , kan üre azotu, kreatinin, tahmini glomerüler filtrasyon hızı tetkikleri yapılır.
• Potasyum, elektrolit panelinin parçası olan sodyum, klorür ile karbon dioksit içerir. Vücudun elektrolitler konusundaki dengesini değerlendirmek ve izlemek adına uygulanır.  Örneğin; sekonder hipertansiyon sorunun iki nedeni olan Cushing sendromu ve Conn sendromu sorunlarında düşük potasyum gözlemlenebilir. Bazı yüksek tansiyon ilaçlarının kullanımları aşırı potasyum ya da potasyum alıkonulmasına sebep olarak elektrolit dengesinden bozulmalara neden olabilmektedir.
• Açlık glikozu, özellikle diyabetin tanısının konulmasında yardımcı olmak  ve diyabetli kişilerde zaman içinde glikoz kontrol altına almak adına yapılır.
• Kalsiyum, kan içinde toplam kalsiyum ile iyonize kalsiyumun dolaşımda bulunan miktarını belirlemek için istenir. Serum kalsiyumunda bir artış meydana getiren paratiroid bezlerinin artmış aktiviteleri de hipertansiyon ile alakalıdır.
• Tiroid uyarıcı hormon ve T4,  tiroidlerde işlev bozukluğunu saptamak ve izlemek için kullanılır.
• Lipid profili, total kolesterol,  LDL kolestrol, HDL kolestrol, ve trigliserid seviyelerini değerlendirmek için uzman tarafından istenir.
• Temel metabolik paneli, yukarıda var olan testlerden birkaç tanesini içerir.

Bir hastanın  tıbbi açıdan geçmişi, fizik muayene ile elde edilen bulguları ve rutin laboratuvar test sonuçları da dikkate alınarak hipertansiyona neden olan durumların tespit edilmesi, teşhis edilmesi ve izlenmesi detaylarına destek olmak için rutin olmayan bazı testler de uzman tarafından istenebilir. Bu testler;

• Aldosteron ve renin, aldosteronun böbreküstü bezleri ( herhangi bir tümör nedeni olabilir ) veya renin (böbrek hasarına veya böbreklere kan getiren arterlerin daralmasına bağlı olabileceği) aşırı üretilmesini tespit etmek için,
• Kortizol ve deksametazon bastırma testi, Cushing sendromundan kaynaklı olarak aşırı bir kortizol üretiminin var olup olmadığının saptanması için
• Katekolaminler ve metaneflinler, ilk olarak ağır hipertansiyon ataklarına sebep olabilecek  herhangi bir feokromositoma varlığının olup olmadığının saptanmasına yardımcı olmak için

Laboratuvar Olmayan Testler

Yüksek tansiyonun tanısının konulması sürecinin bir parçası ve hayati anlamdaki organların genel sağlık durumunun değerlendirilmesi amacı ile uzman doktor aşağıda bulunan testlerin bir ya da birkaç adetinin yapılmasını da ister.

• EKG ( elektrokardiyografi ), kalp hızı ile ritminin değerlendirilmesi ve kalp hasarı bulgularını aranması
• Göz muayenesi, uzun süren yüksek tansiyon sorununun sebep olacağı kan damarlarında meydana gelen değişimler (retinopati) için retinayı detaylı şekilde incelemek
• Fiziksel muayene, abdominal hassasiyetin aranması, bürüleri dinlemek ( yani daralan bir arterden akan kan sesini dinlemek ), boğazda bulunan tiroid bezinde herhangi bir genişleme veya işlev bozukluğunun var olup olmadığını belirtileri açısından incelemek  ile mevcut diğer klinik bulguları saptamak için kullanılır.
• Görüntüleme taramaları, böbrekler veya göğüs radyografisinde röntgen ya da ultrasonografi çekimi

Hangi test veya tetkik yapılırsa yapılsın önemli olan hastadaki sorunun genel anlamda belirlenmesidir.

Kaynaklar

• https://labtestsonline.org/conditions/hypertension
  
• http://www.bcmj.org/articles/diagnosis-hypertension-and-lifestyle-modifications-its-management
  
• https://www2.gov.bc.ca/gov/content/health/practitioner-professional-resources
  
• https://www.nice.org.uk/guidance/cg127/chapter/key-priorities-for-implementation
  
• https://phassociation.org/patients/diagnosis/
  
• https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK83278/

Kullanıcı Yorumları ve Oyları

(Sizin oyunuz ilk olsun)

Loading...