İzole Sistik Hipertansiyon Teşhis ve Tedavi Yöntemleri
İnsanın normal seyrinde olan kanda ki basıncın daha yüksek olan düzeyleri hipertansiyon olarak isimlendirilir. 65 yaşını geçmiş yaşlı insanların %50 sinde görülmektedir.
İçindekiler
İzole Sistolik Hipertansiyon
İnsanın normal seyrinde olan kandaki basıncın daha yüksekte olan düzeyleri hipertansiyon olarak isimlendirilir. İnsanların kandaki değerleri tansiyon ölçümleri yapılırken iki değere bakılır. Bunlardan birisi sistolik kan basıncı diğeri de diyastolik kan basıncıdır. Halk arasında isimlendirilen ‘’büyük tansiyon’’ sistolik kan basıncına, ‘‘küçük tansiyon’’ da diyastolik kan basıncına tekabül eder. Sistolik kan basıncında kardiyak atış hacmi ölçümlenir. Diyastolik kan basıncında ise periferik direnç ölçümlenir.
İzole Sistolik Hipertansiyon şiddeti en yüksek tansiyon hastalıklarından biridir. İnsanın uykusundayken bile tansiyonunu yükseğe çıkabilen bir hastalıktır. Sağlıklı bir gencin ya da orta yaşlı bir insanın normal şartlarda ki tansiyon ölçümü sistolik kan basıncı 120mmHg diyastolik kan basıncı ise70 mmHg olarak belirlenir. Fakat bu değerler sistolik basınç 140 mmHg üzerinde olursa ve diyastolik basınç da 90 mmHg değerlerinin altına inerse artık burada bir sistolik hipertansiyondan bahsedebiliriz.
Hipertansiyonu bir hastalık olarak adlandırmaktan ziyade tedavi edilmemesine karşın ilerde daha farklı hastalıklara yol açan bir faktör olarak adlandırmak daha doğru olur.
Bu rahatsızlığa yakalananlar genellikle yaşlı insanlardır. 65 yaşını geçmiş insanların %50 sinde görülmektedir. Gençlerde ve çocuklarda ise nadir görülmekle birlikte onlarda da bu rahatsızlık olabilir.
Hastalık Nedenleri
Sistolik hipertansiyon hastalığında %90-95 bir neden bulunmaz. Buna karşın %5-10 luk bir dilimde bir nedene bağlı olabilir. Nedenleri sayacak olursak şunları söyleyebiliriz;
- Sinir ve stres
- Kafada ki basınç yüksekliği
- Böbrek rahatsızlıkları
- Tiroid bezi rahatsızlıkları
- Damar tıkanıkları
- Aort damarlarında daralma
Bunlar sistolik hipertansiyonu tetikleyebilecek önemli nedenlerdendir.
Hastalık Belirtileri
Sistolik hipertansiyon gizli ilerleyen belirtilerini hemen göstermeyen bir rahatsızlıktır. Bu sebeple çok tehlikeli boyutlara varabilir. Kan basınç değeri 180/110 mmHg değerlerine çıkmadan bir belirti göstermeyebilir. Bu kan basınç değerleri aşıldığı takdirde şu belirtiler kendini gösterebilir;
- Baş ağrısı
- Baş dönmesi
- Kulak çınlaması ve ağrıları
- Nefeste darlık
- Zaman zaman burun kanaması
- Çift görme
Bu saydığımız belirtiler vücutta yüksek kan basıncı olursa kendini gösterir. Bu sebeple tansiyon kontrollerine dikkat etmek gerekir.
Hastalık Riskleri
Hastalık tedavi sürecine girip kontrol altına alınmaz ise yol açacağı daha başka hastalıklar hayatı tehdit edebilir. Bu sebeple erken teşhis ve tedaviye başlanmalıdır. Yukarda saydığımız belirtiler varsa en kısa zamanda uzman bir doktorun muayenesinden geçmeniz gerekmektedir. Aksi takdirde hastalığın ilerlemesiyle şu hastalıklarla karşı karşıya kalabilirsiniz;
- Beyin Kanaması
- Felç
- Kalp krizi
- Görme kaybı
- Damarlarda daralma
- Kalp yetmezliği
- Böbrek yetmezliği
Tedavi Süreci
Sistolik hipertansiyon hastalığının tanısı önemlidir. Eğer başka rahatsızlıklar sebebiyle hipertansiyon ortaya çıkmış ise ilk başta buna neden olan hastalıkların tedavi edilmesi gerekir. Diğer türlü ne kadar tansiyon kontrol altında tutulmaya çalışılırsa çalışılsın sebepler ortadan kalkmadığı için tansiyon, her zaman hayati tehlikesini sürdürmeye devam edecektir.
Sistolik hipertansiyon tedavisinde iki farklı yol kullanılmaktadır. Biri ilaçsız tedavi diğeri de ilaçlı tedavi. Eğer kan basıncı çok yüksek değilse ve tansiyon başka hastalıklar sebebiyle ortaya çıkmamışsa genellikle ilaçsız tedavi uygulanır.
İlaçsız Tedavi
Kan basıncı çok yüksek olmayan hastalarda bu tedavi yöntemi uygulanır. Sadece bu yöntemle bile kan basıncı kontrol altında tutulabilir. Düzenli egzersizlerle, tuz kullanımını azaltmayla (günlük 2 gramdan fazla olmayacak şekilde) tansiyonu düşürmeye uygun bir diyet programıyla, zeytin yağ kullanımına önem vermeyle kan basıncı düşürülmeye çalışılmalıdır. Ayrıca hastanın stresten uzak bir hayatı olmalıdır.
İlaçlı Tedavi
Tedavide asıl amaç sakat olma ve ölüm oranlarını en aza indirgemektir. İlaçlı tedavi gören hastaların kan basınçları düşünce veya şikayetler ortadan kalkınca tedaviyi bırakmamaları gerekmektedir. İlaçlar hastayı bağımlılık haline getirmez. Eğer tedavi yarıda kesilirse hastalık tekrar nüksedecektir.
Tedavide dikkat edilmesi gereken önemli hususlardan biri de bir başkasının tansiyon ilacının kullanılmaması gerektiğine dairdir. Çünkü ilaçlar şahsın kendine münhasır olarak verilmiştir. Tansiyon ilaçları hastanın diğer rahatsızlıklarına da iyi gelsin diye verilir. Bir başkası bu hapı kullanırsa onda mevcut olan rahatsızlığı arttırabilir. Bu sebeple herkesin kendi ilacını kullanması gerekmektedir.
Yaşlılarda kullanılan ilaçlar ile gençlerde kullanılan ilaçlar, erkeklerde kullanılan ilaçlar ile bayanlarda kullanılan ilaçlar farklı farklı olabilir.
İlaçlar sabah erkenden aç karnına içilmelidir.