Aort Anevrizması Ameliyatı ve Yapım Aşamaları
Aort anevrizması ameliyatı; damar patlamadan yapılırsa başarı oranı oldukça yüksektir. Damar patladıktan sonra yapılan cerrahi müdahalelerde ise bu oran düşmektedir.
İçindekiler
Aort Anevrizması Ameliyatı
Kalp kası tarafından vücutta bulunan organları, dokuları ve hücreleri beslemek amacıyla pompalanan temiz kanın bu mekanizmanın sağlıklı bir şekilde işlevini sürdürmesi amacıyla gerekli olan dolaşımın yapılmasını sağlayan aort damarı; birçok nedene bağlı olarak zaman içerisinde genişler ve balonlaşabilir. İşte vücudun en önemli damarı olan aort arterinde meydana gelen bu genişlemeye aort anevrizması ismi verilmektedir.
Sağlıklı bir insanın aort damarının çapı üç santimetre civarındayken aort anevrizması durumunda bu çap beş santimetreyi bulmakta hatta geçebilmektedir. Genel olarak bu sorun vücudun herhangi bir bölgesinde bulunan damarda oluşabilse de en sık karın bölgesinde ortaya çıkabilmektedir. Aort anevrizmaları oldukça tehlikeli bir durumdur. Damarın genişlemesi sonucu yırtılması veya patlamasına bağlı olarak kanın boşluklara sızması sonucunda hem pek çok organ hasar görebilir hem de hasta hayatını kaybedebilir.
Ölümcül derecede risk taşımakta olan aort anevrizması sorununda, damarda oluşan patlama veya yırtılmanın erken teşhisi ve aort anevrizma ameliyatının zamanında uygulanması sayesinde hastaların hayatlarının kurtulma ihtimali oldukça fazla olabilmektedir.
Bilhassa ellili yaşların üzerinde bulunan insanlarda sıklıkla rastlanılan bu sağlık sorunun en önemli nedenini alkol ve sigara alışkanlıkları oluşturmaktadır. Aort anevrizmaları sonucuna bağlı olarak; arterin patlayarak rüptür ismi de verilen iç kanamaların oluşması hastanın yaşamını kaybetme olasılığını gündeme getirebileceğinden bu tür rahatsızlıklarda damar çapının belli bir seviyeye ulaşması durumunda zaman kaybetmeden ameliyat yapılması gerekmektedir.
Yapılan Ameliyatlar
Aort anevrizma operasyonları, bu önemli arterde yırtılma veya patlama olması durumunda veya arterin risk oluşturacak derecede genişlemesi fakat buna rağmen damarın henüz patlama olayı gündeme gelmediği durumlarda yapılmaktadır. Damar patlamadan yakalanarak uygulanmakta olan aort cerrahi müdahalelerinde hastanın eski sağlığına kavuşma ihtimali oldukça fazla olmaktadır. Damar patlamasından sonra yapılan ameliyatlarda bu olasılık neredeyse yarı yarıya düşmektedir.
Bu operasyonlar açık veya kapalı yöntemlerle yapılabilmektedir. Ameliyatın nasıl ve hangi yöntemle yapılacağına; operasyonu yapacak olan doktor; hastanın durumuna ve genişlemekte olan arterin derecesiyle oluşturduğu riske bağlı olarak karar vermektedir. Ameliyat sırasında ya genişleyen damar onarılır ya da direk olarak çıkarılarak yerine yeni bir damar takılır. Yeni damar vücuttan alınan her hangi bir damar olabileceği gibi yapay damarlardan meydana gelebilmektedir. Hasta bu müdahalenin başarılı olması halinde uzun seneler boyunca sağlıklı olarak yaşamına devam edebilmektedir.
Yapım Aşamaları
Aort anevrizması ameliyatları için hastanın bir gün önce hastaneye yatması gerekmektedir. Hastaneye yatması ile ameliyata alınması arasındaki süre içinde anevrizma operasyonuna girecek olan hastaya yapılacak cerrahi müdahaleyle ilgili gerekli olan hazırlık yapılır. Yapılacak olan aort anevrizması ameliyatlarının yapım aşamalarını şu şekilde sıralayabiliriz:
- Aort anevrizması ameliyatı genel anestezi altında hastanın durumuna göre açık yani geleneksel yöntem veya kapalı yöntemle yapılabilmektedir.
- Genişleme sorununun yaşandığı damarın üzerindeki cilt damarın durumuna göre steril edilerek kesik açılır
- Damarın üzerinde yer alan kaslar ve dokular ayrılarak genişleyen damara ulaşılır.
- Sorunlu olan arterin, sorunlu bölgesinin baş ve son bölgesine pensler aracılığıyla dolaşımın engellenmesi için bağlama yapılır.
- Genişlemiş olan kısım onarılmayacak durumdaysa kesilerek çıkarılır.
- Çıkarılan damarın yerine ya vücuttan alınan bir damar veya suni bir damar takılır.
- Pensler çıkarılır ve kan dolaşımı kontrol edilerek, herhangi bir kanama olmaması durumunda operasyon alanı kapanır.
- Anevrizmalar eğer tek bir bölgede oluşmuşsa ve alanı geniş değilse bu gibi durumlarda sorunlu olan kısma yama yapılabilmektedir.
Öncesi Hazırlık Dönemi
Aort anevrizması ameliyatlarına hastanın belirtilen kurallar çerçevesinde hazırlanması; hem yapılacak olan cerrahi müdahalenin başarılı olmasına hem de ameliyat sonrası ortaya çıkacak iyileşme sürecinin daha kısa olmasına yardımcı olacaktır.
Ameliyattan bir hafta on gün önce hasta kullanıyorsa alkol ve sigarayı bırakmalıdır. Bunun yanında kullanmakta olduğu bazı ilaçları ( özellikle kan sulandıran ilaçlar) bırakması doktor tarafından kendisinden istenebilmektedir.
Hasta ilk olarak kendini psikolojik şekilde hazırlar. Huzurlu ve rahat olması oldukça önemlidir. Kalp kasını ve damarlarını güçlendirecek şekilde beslenmeye önem gösterir. Hastaneye gitmeden önce hastaya doktor tarafından bakteriyel sabun verilip bununla yıkanması istenebilmektedir. Oluşan genişlemenin boyutunun fazla olması halinde hastaneye gelmeden önce yıkanması gereken bakteriyel sabunlar; aynı zamanda ameliyat sırasında ve sonrasında hastanın bakteri veya enfeksiyon kapmasına mani olacaktır. Hastaneye gelmeden hastanın gerekli olan vücut temizliğinin yapılması ve bir gece önce herhangi bir şey yememesi önemli bir ayrıntıdır.
Ameliyat Sonrası İyileşme Süreci
Aort anevrizmaları ameliyatlarının başarılı bir şekilde tamamlanmasından sonra hastanın bakımı ve bir takım kurallara karşı gösterdiği hassasiyet iyileşme sürecinin kısalmasına ve hastanın bir an önce günlük hayatına dönmesine yardımcı olacaktır. Yapılan cerrahi müdahale sonrasında hasta bir hafta ile on gün arasında değişen sürelerde hastanede yatmaktadır. Bu sürenin bir veya iki günü yoğun bakım odasında geçmektedir. Hastaneden çıkan hastanın normal şartlar altında tam olarak eski hayatına dönebilmesi iki ayı bulabilmektedir. Cerrahi müdahaleden sonra hasta hem yaşam tarzında hem de kendi alışkanlıklarında bir takım değişiklikler yapmalıdır.
- Kullanıyorsa alkol ve sigarayı bırakması gerekir
- Aşırı kilolar varsa bu kilolardan bir an önce kurtularak ideal olan kilosuna ulaşması gerekmektedir.
- Hasta düzenli ve sağlıklı bir şekilde beslenmeye özen göstermelidir.
- Aşırı stres ve baskılardan uzak durması kesin olarak uyulması gereken şartlardandır.
- Bir süre ağır kaldırmamalıdır.
- Doktor tarafından önerilen egzersizleri yapmalı veya her gün en az yarım saat yürümelidir.
- Banyoyu ne zaman yapacağı ve ne zaman motorlu araç kullanacağı konusunda doktoruna danışmalıdır.
- Kontrollerine aksatmadan zamanında gitmelidir.
- İlaçları karşısından dikkatli olmalı ve zamanında eksiksiz olarak almaya özen göstermelidir.