Hipertansiyon Hastalıklarında Hemşirelik Bakımı
Kandaki kan basıncının artması sorunu hastalar açısından sonu felç, beyin kanaması, ölüm gibi kötü tablolarla biten ciddi sağlık sorundur. Hipertansiyon konusunda hemşirelik bakımı önemli bir noktadır.
Hipertansiyon
Normal değerlerin üzerinde oluşan atardamarlardaki kan basıncına hipertansiyon ismi verilmektedir. Genel olarak kan basıncının yüz kırk mmHg ile 90 mmHg’yi aşması durumuna yüksek tansiyon adı verilmektedir.
Hipertansiyonun oluşum nedenleri arasında en önemlilerini şu şekilde sıralamak mümkün olmaktadır:
Hemşirelik Bakımı
Sağlık konusunda önemli görevler üstlenen ve hastanın tedavisinde etkin rol oynayan hemşirelerin çalışmakta oldukları sağlık sektöründe en sık karşılaştıkları sorunlardan biri de hipertansiyon vak’alarıdır. Bu yüzden hemşireler bilhassa hipertansiyon konusunda oldukça bilinçli olup, hastalara gerekli olan yardım konusunda etkili bilgiler ve destekler vermektedir.
Hipertansiyon hastalarına uygulanan tedavi yöntemleri arasında olumlu sonuçlar veren ilaç tedavisinden önce ilk olarak hastalara non-farmakolojik yollar denenmektedir. Bu yöntemler arasında diyet listesinin düzenlenerek hastaya sağlıklı beslenme alışkanlığı kazandırmak, egzersiz programları, fazla kilolardan kurtulmak gibi sosyal hayatın düzenlenmesi gelmektedir. Hipertansiyonun hastada oturduğu ve artık tedavi için farmakolojik bir yönteme geçilmesi gerektiği durumlardaysa antihipertansif ilaçlarla diüretiker ilaçlar uygulanmaktadır.
Hipertansiyon diğer ismiyle yüksek tansiyon hastalarında hemşirelik bakımı hakkında şu bilgileri verebiliriz:
- Hastaya yüksek tansiyon ile nasıl yaşanacağı ve nasıl kontrol altında tutulacağı konusunda gerekli olan bilgileri verirler
- Yüksek tansiyonun hasta açısından kontrol altında tutulmadığı takdirde oluşturacağı riskler bu hastaya yaratacağı komplikasyonlar ı anlatılarak hastanın bu konuda bilinçlenmesini sağlarlar.
- Yüksek tansiyonu olan hastaların uygulaması gereken diyet programları hakkında gerekli olan bilgileri edinmesini sağlarlar
- Hipertansiyon hastalarının tansiyon dengelenmesi amacıyla yapmaları gereken egzersizler hakkında bilgi verirler
- Hemşireler hipertansiyon hastalarına yaşam sitillerinin nasıl olması gerektiği konusunda gerekli olan eğitimi verirler
- Hastaların yaşlarına, diğer sağlık sorunlarına uygun olan egzersiz programların düzenlenerek verilmesini sağlarlar
- Hastalara yapmaları gereken diyet listesini verirler ve bu listeye uyup uymadıkları konusunda gerekli olan kontrolleri yaparlar
- Hipertansiyon hastalarının dinlenmesine yardımcı olurlar
- Hastaların yağlı ve tuzu yiyeceklerle bu konuda zarar verecek olan gıdalardan zak kalmaları konusunda gerekli olan bilgileri verirler.
- Hastaların tansiyonlarını düzenli olarak kontrol altında tutarlar
- Hastanın tansiyonlarına göre ilaçlarında en uygun olan düzenlemeleri ayarlarlar
- Hastaların kullandığı tansiyon ilaçlarının her hangi bir yan etkisi olup olmadığını gözlemlerler
- Hipertansiyon tedavisinin başarılı bir şekilde devam etmesi konusunda hastanın doktoruyla yakın bilgi alış verişi içinde çalışırlar
- Hemşireler kendi kendine hastanın nasıl kan basıncını ölçmesi gerektiği konusunda gerekli olan eğitimi verirler
- Hipertansiyonun yaratacağı komplikasyonların hasta tarafından nasıl kontrol edilmesi gerektiği konusunda gerekli olan eğitim verilir.
Hemşirelik Girişimleri
Kandaki basıncın artması durumunda hastaya uygulanacak olan tedavide hemşirelik girişimleri hem doktor açısından hem de hasta açısında oldukça önemli bir rol oynamaktadır. Hipertansiyon hastalarının tedavisinde uygulanan hemşirelik girişimlerine şu şekilde örnek verebilmek mümkün olabilmektedir:
- Hastaya tansiyonun yükselmesine bağlı olarak ortaya çıkan risk unsurları anlatılır.
- Hastaya tansiyon konusunda kullanması gereken ilaçlarla ilgili gerekli olan bilgiler verilir. Bu ilaçların oluşturabileceği yan etkiler, hangi ilacı ne kadar süre aralığıyla nasıl kullanması gerektiği anlatılır.
- Hastanın bu konuda yaptırması gereken kontrollerin düzeninin önemi anlatılır.
- Hasta herhangi bir yan etköı veya semptomla karılaştığı taktirde vakit yitirmeden doktora ulaşması gerektiği konusunda bilinçlendirilir.
- Hastanın kullanılan ilaçlarda her hangi bir yan etki ile karşılaşıp karşılaşmadığı kontrol edilir.
Hemşirelik Bakım Planı
Hemşireler aldıkları eğitim sırasında hastalarına nasıl davranmaları ve sağlıklarına kavuşmaları konusunda nasıl bir bakım planı izlemeleri gerektiği konusunda bilgi verilir. Hastaların; hastalıklarına göre bakım süreçleri ve hemşirelik bakım planları farklı olmaktadır. Hatta aynı hastalığa sahip olan aynı yaştaki iki insanın bile hemşirelik bakım planı değişebilmektedir. Hemşirelik bakım sadece hastanın hipertansiyon konusunda kan basınçlarını düzenli olarak ölçümlerini yamak; ilaçlarını düzenli almalarını sağlamakla sınırlı olmamaktadır. Hipertansiyon hastaları için düzenlenen hemşirelik bakım planına şu şekilde örnek verebiliriz:
Hemşirelik Tanısı | Amaç | Hemşirelik Girişimleri | Değerlendirilmesi |
Tedavi, yapılacak rejim ve egzersiziler hakkında hastanın bilinçlendirilmesi | Hastaya Gerekli olan bilgi ve eğitimi vermek | Hastanın Sigara veya alkol bağımlığı varsa bu alışkanlıklardan kurtulması konusunda yardımcı olmak | Hasta kan basıncı yükseldiğinde ne yapması gerektiğinin bilincine sahip oldu |
sistemik arter kan basıncını hastanın tolere edebileceği bir değere indirmek | Hastanın kilosunda fazlalık olması durumunda kilo vermesinin tedavide ne kadar önemli bir etken olduğunu anlatmak | Kan basıncı artışı konusunda nasıl beslenmesi gerektiği konusunda uygun olan eğitimi aldı | |
Hastanın tansiyonun dengelenmesini, düşmesini sağlamaya uygun olan bir tarzda beslenmesini sağlamak amacıyla gerekli olan bilginin verilmesi | Kan basıncını dengeleyen bir diyet listesi uygulamaya başladı | ||
Hastaların diyet listesini düzenlemek | |||
Hastaya hipertansiyon konusunda uygun olan egzersizler hakkında bilgi vermek | |||
Tansiyon hastalarının kan basınçları düzenli olarak kontrol edilir ve kendi kendilerine ölçüm yapmaları öğretilir | |||
Hastanın yaşam sitili ayarlanır. Stressiz bir yaşama yönlendirilir. | |||
Kan basıncı artışı durumunda hastanın herhangi bir yan etki ile karşılaşıp karşılaşmayacağını gözlemlemek | |||
Hastanın tansiyonun yükseldiği takdirde ne yapması gerektiği konusunda gerekli olan eğitim verilir. |