kalp Damar Tıkanıklığı Tanı Yöntemleri ve Anjiyografi
Kalp damar tıkanıklığı tanının zamanında konulup gerekli olan tedavinin bir an önce başlanmaması halinde hastanın kalbindeki fonksiyonların durmasına neden olmaktadır.
İçindekiler
Kalp Damar Tıkanıklığı
Kalbin beslenmesini sağlamakla görevli olan koroner arterlerin zamanla içinde kanın pıhtı meydana getirmesi sayesinde daralması hatta tıkanması sebebiyle kalp ve dokuları gerekli olan besini, gerektiği miktarda alamaz. Bu da kalbin hasarlar almasına neden olmaktadır. Kalp damar tıkanıklığının tıkanma oranına bağlı olarak hasta kalp krizi geçirebilmekte veya miyokard enfarktüsü diye de isimlendiren sonu ölümle bitebilen kötü bir sona doğru ilerleyebilmektedir.
Koroner arter hastalıkları olarak da isimlendirilmekte olan damar tıkanıklığı bazı durumlarda eğer tıkanık olan bölgedeki daralma yüzde elliyi geçmemiş ise arterlerde oluşan daralma herhangi bir şekilde belirti vermez. Hastanın günlük yaşamında bu hastalığa bağlı herhangi bir sorun kendini göstermez fakat tıkanıklığın derecesi artmışsa hasta tıkanan arterin konumuna ve beslemekle yükümlü olduğu organ, doku ve hücrelere göre farklı belirtiler vermektedir. Genel olarak kalp damar tıkanıklığı konusunda en yaygın belirti göğüslerde ortaya çıkan ağrılardır.
Tanı
İnsan kalbinin çalışma kapasitesini ve yapısını ses dalgaları yardımıyla görüntülemeye yarayan teknik tanı yöntemleri arasında EKO önemli yer tutmaktadır. Bu test kalp damarlarının yapısını kontrol ederken yapılmadan önce hastanın aç olması gibi her hangi bir ön hazırlığa gerek duyulmamaktadır. Tanı yöntemleri arasında kullanılan teknikleri şu şekilde sıralamak mümkün olmaktadır:
- Efor testi; ekokardiyografi ve elektrokardiyografi olarak iki ayrı gruba ayrılmaktadır.
- Eko kalpteki ses dalgalarının görüntüleyen testlerdir.
- Kısaca BT olarak adlandırılan Koroner damarların bilgisayarlı tomografi yöntemiyle izlenmesidir. Hastaya damardan opak madde verilmesi sayesinde kalpte yer alan damarların tam olarak incelenmesine yardımcı olmaktadır.
- Kardiyak MR kalp damarlarında daralmaları veya genişlemeleri inceleyerek kalp damar tıkanıklığı konusunda kesin tanı yöntemlerinden biridir.
- Kısaca MPS olarak isimlendirilen miyokard perfüzyon sintigrafi diyede isimlendirilen talyum testi efor testine oranla daha hassas bir inceleme yapan tanı yöntemlerinden biridir.
- MUGA olarak da isimlendirilen radyonüklid ventrikülografi kalp fonksiyonlarının incelenmesine yardımcı olmaktadır.
- Pozitron Emisyon Tomografisi diğer ismiyle kısaca PET kalp damar tıkanıklığı konusunda önemli tanı yöntemlerinden biri olmaktadır. Hastanın cerrahi müdahale kararı verilmeden önce dokularını ve hücrelerini kontrol ederek en uygun operasyonu seçmek amacıyla kullanılır.
- Koroner Anjiyografi; Kasık veya bilek damarlarından giriş yapılarak kalbe kadar bir katater yardımıyla ilerlenip kalp damarlardan oluşan tıkanma veya daralmaya karşı kesin olarak teşhis konulmayı sağlamaktadır.
Anjiyo
Hastanın kalp damarlarında tıkanıklığın ne derecede olduğunu anlamak ve kesin tanı konmak hatta tedavide stent ve balon uygulaması yaparak hastanın tıkanıklık sorunun giderilmesine yardımcı olmak amacıyla kullanılan bu yöntem iki ayrı bölümde yapılabilmektedir. Bunlar:
- El anjiyografisi bir katater yardımıyla tıkalı olan damara el bileğinde girilir.
- Kasık anjiyografisi katater kasıktan girilerek kalp damarına kadar ulaşılmak suretiyle yapılır.
Belirtiler
Kalp arter daralmalarında veya tıkanıklıklarında en çok ortaya çıkan belirtilerden biri de göğüs bölgesinde ortaya çıkan ağrılar olmaktadır. Bu sağlık probleminin en çok görülen karakteristik olarak kabul edilen özelliklerinden en önemlisi göğüs ağrılarının direk olarak vücutta göğüs kafesinde oluşan basınçla birlikte sıkışma tarzında kendini belli etmektedir. Kalıcı olan bu basınç ve ağrılar kalpteki koroner damarların tıkanıklığı veya daralması probleminin öncüsü olmaktadır. Kalpte yer alan bu damar tıkanıklıkları konusunda ortaya çıkan belirtiler arasında en yaygın olanları şu şekilde sıralayabiliriz:
- Göğüste meydana gelen yanmalar ve aynı anda ortaya çıkan baskı hissedilmesi
- Göğsün yanına ve özellikle sol kola doğru yayılmakta olan ağrı hissi
- Göğüs kemiklerinin ortasında meydana gelen baskı hissi
- Yemeklerden sonra göğüslerde ortaya çıkan basınç hissi ve ağrılar
- Kalpte çarpıntı oluşması
- Cinsel birliktelik sırasında oluşan göğüs bölgesinde sıkışma hissiyle baskı duygusu
- Kalp atımları arasında ortaya çıkan rtim bozuklukları
- Bilhassa soğuk havalarda göğüs bölgesinde ortaya çıkan baskı hissi
- Stres ve psikolojik baskı altında oluşan ağrılar
- Çabuk yorulma ve halsizlik. Eforda kayıp oluşması
- Birden bire ortaya çıkan soğuk bir şekilde terlemeler meydana gelmesi
- Geceleri oluşan ve aşırı düzeyde terlemeler
- Nefes darlığı ortaya çıkması
- Kulak bölgesinde oluşan kırışıklıklar
- Ağırlık taşımakta zorlanma
- Bayılmalar, vücut dengesinde ortaya çıkan bozukluklar, ani olarak düşme
- Bilhassa erkeklerde oluşan saç dökülmeleri
- Görmede bulanıklık
- Merdiven çıkarken zorlanmalar oluşması
- Mide bulantısı ve buna paralele oluşan kusmalar
- Bacaklarda ve baldırlarda ortaya çıkan ağrılar
- Erkeklerde cinsel ilişki anında yaşanan sorunlar
- Ayaklarda bulunan kılların dökülmesi
- hastalarda sersemleme ve paralelinde oluşan baş dönmeleri
Kalp damar tıkanıklıklarında meydana gelen göğüslerdeki ağrılar uzun süre devam eder ve git gide daha geniş bir bölgeye yayılır. Yapılan efor testlerinde kalp fonksiyonlarında oluşan anormallik hemen bir iki dakika içinde kendini gösterir. Kalp damar tıkanıklığı sorunu yaşayan hastanın direk olarak ağrı kalbinde oluşmaz.