Bebeklerde ve Çocuklarda Kalp Atışı Değerleri
bebeklerde ve çocuklarda oluşan kalp atışlarının normalden hızlı olması; çoğu zaman aşırı hareketliliğe, huysuzluğa, yaramazlığa ve strese bağlanarak önemsenmemektedir.
Bebeklerde Kalp Atışı
Emriyo; döllenmenin beşinci günü rahimde hayat belirtisi vermeye başlar. Anne adayı bu olaydan yaklaşık on gün sonra da kan testi yardımıyla hamile olduğunu ve bebek beklediğini öğrenir. Anne karnında bulunan bebeğin pop ve baş arasındaki uzunluğu üç milimetreyi bulduğunda bebeğin ilk kalp atımı duyulur. Bu da ortalamam olarak yirmi bir veya yirmi iki günlük bir bebek olmaktadır. Yaklaşık olarak beş veya altı haftalık olan bu bebekten gelen ilk kalp atımları bir dakikada ortalama olarak yüz atım olmaktadır.Eğer yedi haftaya kadar bebekten kalp atımı gelmiyorsa bu durumda bebeğin sağlıksız olduğu kararı alınarak var olan hamileliğe son verilir.
Bebeklerin kalp sesi doktor tarafından yapılan ultrason uygulaması sırasında duyulabilir. Bebeklerin kalp atışları; gelişimlerini takip etmek bakımından büyük önem taşımaktadır. Bunun ana nedeni de bebeğin anne karnında yapısal gelişiminde oluşan sorun direk olarak kalp atışlarından hissedilebilmektedir.Anne karnında bulunan bebeğin kalp vuruşları on birinci haftadan başlayarak doğuma kadar olan süreçte ortalama olarak 140 ile 160 arasında olmaktadır.
Bebeklerin kalp atışlarının hızları; onların yaşayabileceği sağlık sorunları konusunda gerekli ön kontrollerin yapılması ve pek çok ciddi problemin anında fark edilmesi veya oluşmadan önlenmesi açısından oldukça önemli bir etken olmaktadır. Günümüzde kalp yetersizliği ve anında fark edilmeyen ani bebek ölümlerinin büyük çoğunun önlenmesi, ilk olarak anne ve babaların bu konuda bilinçli olmasıyla yakından ilgili olmaktadır.
Yirmi sekiz güne kadar olan yeni doğmuş bebeklerdeki kan basıncı bir dakika içinde 60 mm/Hg iken; yirmi sekiz günü geçen bebeklerde bu basınç bir yaşına kadar 70 mm/Hg yi bulmaktadır. Normal ve sağlıklı bir bebekte oluşan bu kan basıncı yaklaşık on yaşına kadar 70 mm/Hg olarak devam eder.
Normal bir bebekte olan kalp atımını şu tablo ile kontrol edebiliriz:
Ay | Bir Dakika İçinde Kalp Atışı | Kan Basıncı Erkek Bebekler | Kan Basıncı Kız Bebekler | Bir Dakika İçinde Alınan Nefes Sayısı |
Premetüre bebek | 120- 170 | 55 – 75 | 35 – 45 | 40 – 70 |
0 – 3 Ay | 100- 150 | 65 – 85 | 45- 55 | 35 – 55 |
3- 6 Ay | 90 – 120 | 70 – 90 | 50 – 65 | 30 – 45 |
6- 12 Ay | 80 – 120 | 80 -100 | 55- 65 | 25 – 40 |
Çocuklarda Kalp Atışı
Vücut mekanizmasının en önemli parçası olan kalp kası ve kardiyolojik sistem bütün vücutta yer alan organların, dokuların ve hücrelerin beslenmesine kan pompalayarak yardımcı olmaktadır. Pompalamakta olduğu bu kanın içinde vücutta yer alan en ufak hücrenin bile ihtiyacı olan oksijen, vitamin hatta mineraller bile yer almaktadır. Sağlıklı olan insanlarda kişiden kişiye göre değişen bu kalp atımları aynı zanda yaşa göre ve o anki konumuna hatta cinsiyetine göre bile değişmektedir.
Yeni doğmuş olan bir bebekte normal ve sağlıklı sayılabilecek kalp atışı değeri bir dakika içinde 125 atım iken, bu değerler yaş ilerledikçe düşmekte hatta yaşlılarda atmış ile yetmişe kadar inebilmektedir. Ergenlik döneminde bulunan on dört yaşlarında bir kız çocuğunda normal kalp atım sayısı bir dakikada seksen beş iken; aynı yaştaki bir erkek çocuğunda bu rakam bir dakika içinde seksen olabilmektedir.
Çocuklarda gerek doğuştan oluşan gerekse sonradan kazanılan çeşitli kardiyovasküler sistem hastalıkları çoğu zaman herhangi bir belirti vermeden sinsi bir şekilde ilerleyerek birden bire kötü bir sürpriz yaparak ortaya çıkabilmektedir. Bu rahatsızlıkların en önemli belirtilerinden biri de kalpte oluşan ritim bozukları veya çarpıntılar sonucu kendini gösterebilmektedir.
Genel anlamda yaşa bağlı psikolojik yapısı gereği sinirli, hareketli ve hırçın olan çocukların bu ritim bozuklukları bazen fark edilmeyerek gerekli olan önem verilmeyebilir. Hatta fark edilse bile önemsenmeyebilir. Aslında çok ciddi sağlık sorunlarının belirtisi olabilecek bu ritim bozuklukları konusunda anne ve babaların bilinçli olması gerekmektedir. Çok ciddi bir kalp rahatsızlığının belirtisi olabilecek ritim değişiklikleri konusunda olan belirtiler ilk olarak bebeklerin veya çocukların anne babaları tarafından gözlemlenmektedir.
Normal ve sağlıklı bir çocukta olan kalp atımını şu tablo ile kontrol edebiliriz:
Yaş | Bir Dakika İçinde Nefes Sayısı | Bir Dakika İçinde Kalp Atımı |
0 – 1 | 30 – 60 | 100 – 160 |
1 – 2 | 24 – 40 | 80 – 139 |
3 – 4 | 22 – 33 | 80 – 139 |
4 – 5 | 22 – 35 | 80 – 139 |
6 – 12 | 18 – 30 | 70 -120 |
12 – üzeri | 14 – 22 | 60 – 100 |
Yaşa Göre Kalp Atış Hızı
Yaş ilerledikçe git gide düşmekte olan kalp atım hızı; normal ve sağlıklı olan yeni doğmuş bir bebekte bir dakika içinde ortalama olarak 125 olmaktadır. Bunun alt sınırı yetmiş iken üst sınırı doksan civarındadır. İki yaşından sonra on yaşına gelene kadar çocuklarda normal değer bir dakika içinde yüz ile doksan arasında atım vermektedir. On iki yaşından sonra on sekiz yaşına kadar olan çocuklarda ve gençlerde ise bu değer doksan ile yetmiş arasında rakamlara kadar inebilmektedir. Yirmi yaşından büyük insanlarda bir dakikada oluşan kalp atımları atmış ile seksen arasında seyir etmektedir. Kalp atım hızının normal değerlerini hesaplarken çocuk, genç veya yaşlıların dinlenmiş durumda olmasına dikkat edilmelidir. Aktif bir şekilde sporla uğraşan kişilerin hem nabız sayısı hem de kalp atış sayıları normalden düşük olabilmektedir. Kalp atımlarının normal değerlerin üzerinde olması bir taşikardi sorununu gündeme getirmektedir.